ان اف تی(NFT)، یکی از جدیدترین نوآوری‌ها در حوزه رمزارزها است که عمر نسبتا کوتاهی دارد. توکن غیرقابل تعویض، توکن غیرقابل معاوضه و توکن غیرمثلی همه ترجمه Non-Fungible Token است. اما NFT چیست و چه کاربردی دارد؟

برای اینکه بدانیم NFT چیست بحث را اینگونه آغاز می‌کنیم. در بازار دو نوع دارایی دیجیتال وجود دارد:

دارایی تعویض‌پذیر یا قابل معاوضه

دارایی تعویض‌ناپذیر یا غیر قابل معاوضه

دارایی‌های تعویض پذیر چیست؟ همانطور که از نامشان مشخص است، می‌توانند به هم تبدیل شوند و ارزش تمام آنها یکسان است. دلار امریکا یک دارایی قابل تعویض است؛ ارزش دلار در ایران یکسان است. اگر کسی از شما بپرسد که اکنون قیمت دلار امریکا به ریال چقدر است، شما از او نمی‌پرسید قیمت کدام اسکناس دلار؟ زیرا قیمت تمام آنها در بازار یکسان است.

اما اگر کسی از شما بپرسد قیمت واحد مسکونی در تهران چقدر است؟ شما از او می‌پرسید قیمت کدام واحد مسکونی؟ زیرا قیمت هریک از آنها متفاوت است. یا اگر کسی از شما بپرسد قیمت تابلوی نقاشی چند است؟ شما باید بدانید منظور او کدام تابلوی نقاشی است، زیرا قیمت هریک با دیگری متفاوت است. این دو مثال، دارایی‌های غیرقابل تبدیل هستند و ارزش آنها منحصر به فرد است.

مفهومNFT در بازار ارزهای دیجیتال چیست؟ علی و محمد در کیف پول‌های خود بیت کوین ذخیره کرده‌اند. آیا قیمت بیت کوین این دو باهم تفاوت دارد؟ خیر. پس بیت کوین یک کوین قابل تعویض است. اتریوم، بایننس کوین، ریپل، آدا و بسیاری از رمز ارزهای بازار، یک دارایی قابل تبدیل هستند و ارزش یک کوین اتر با دیگر کوین آن هیچ تفاوتی ندارد. اکنون تفاوت میان یک توکن قابل معاوضه با یک دارایی غیرقابل معاوضه را متوجه شدیم. تقریبا همه ما با به دلیل آشنایی با ارزهای دیجیتال مشهوری مانند بیت کوین، مفهوم دارایی قابل تعویض را می‌دانیم. یک بازی را نظر بگیرید که در ابتدا منطقه کوچکی به رایگان در اختیار شما قرار می‌گیرد که در آن عده‌ای زندگی می‌کنند. شما باید با استفاده از منابع اولیه‌ای که در اختیار دارید این منطقه را مدیریت کنید. تامین خوراک و پوشاک و مسکن، توسعه صنایع، ساخت ارتش، تاسیس مدرسه و بیمارستان و هرآنچه در زندگی واقعی می‌بینید را می‌توانید در این بازی ایجاد کنید. این منطقه را به تدریج گسترش می‌دهید و به تدریج زیرساخت‌های شهر خود را تاسیس می‌کنید. با بالا رفتن جمعیت و ایجاد ارتش، می‌توانید به سایر مناطق حمله کنید و آنها را به چنگ خود درآورید. در نهایت شما کشوری خواهید ساخت که در آن المان‌های بسیار زیادی وجود دارد. شما می‌توانید این کشور را با تمام المان‌هایش به فروش برسانید (در انتها یک مورد واقعی از همین مثال را آورده‌ایم که ۵۰۴ اتر فروخته شده است). این مثالی از یک بازی بر بستر بلاکچین است که برای ارزش‌گذاری مولفه‌هایش از NFT استفاده می‌شود. اینجاست که باید نوع دیگری از توکن برای این هدف‌های خاص تعریف شود. به این نوع از توکن‌ها، توکن‌های غیر قابل تعویض (Non-Fungible Token) یا NFT گفته می‌شود.

تاریخچه NFT در بازار رمزارزها

فعالیت اکوسیستم NFT ابتدا در سال ۲۰۱۷ با عرضه پروژه‌هایی نظیر کریپتوپانک‌ها (CryptoPunks) و کریپتوکیتی‌ها (CryptoKitties) شروع شد و از آن زمان تاکنون، این عرصه به صنایع و کاربردهای مختلفی راه یافته و همچنان در حال توسعه است. کریپتوپانک‌ها که در اوایل سال ۲۰۱۷ بر بستر اتریوم بوجود آمدند، در حقیقت مجموعه‌ شخصیت‌های پیکسلی بودند و در حدود ۱۰ هزار مورد منحصربفرد را تشکیل می‌دادند. آن‌ها در ابتدا رایگان بودند اما بعد از اینکه کاربران علاقه زیادی به آن‌ها نشان دادند نقش آن‌ها در پروژه کاملا تغییر کرد. افزایش میزان علاقه و توجه مردم، به NFT ثبات بیشتری داد و باعث شد تا امروز ادامه پیدا کند. کریپتوپانک‌ها تا این حد رواج دارند که اکنون برخی از آن‌ها به قیمت ۶۰ اتر فروخته می‌شوند.

کاربرد NFT چیست؟

از NFT ها می‌توان برای توکنیزه کردن (دیجیتالی کردن) تقریبا همه چیز استفاده کرد. هرچند انواع مختلف “رسانه” بیشترین استفاده را از این توکن‌ها می‌برند. محبوب‌ترین کاربرد N‌FT ها شامل موارد زیر است (پروژه‌های فعال در هر زمینه نیز مشخص شده):

هنر دیجیتال

موسیقی دیجیتال

املاک مجازی

آیتم‌های پوشیدنی واقعیت مجازی یا همان VR

گیمینگ و بازی‌های رایانه‌ای

بلیت رویدادهای مختلف یا مجوز حضور در آنها

نشان‌های اشتراک در پلتفرم‌های مختلف

اسامی دامنه بلاک چین

کالاهای لوکس توکنیزه‌شده

سیاست‌های بیمه‌ای توکنیزه‌شده

فروش NFT ها

فرآیند فروش NFT ها چیست؟ قرار دادن NFT ها برای فروش در پلتفرم‌هایی نظیر OpenSea و Rarible بسیار آسان است. پلتفرم Rarible حتی فروش‌هایی به صورت مزایده نیز در اختیار کاربران قرار می‌دهد. برای فروش NFT باید ابتدا کیف پول خود را به پلتفرم موردنظر متصل کنید. اگر N‌FT خود را ایجاد کرده‌اید، با کلیک بر روی آن می‌توانید گزینه فروش (Sell) را مشاهده کنید. بر روی این گزینه کلیک کرده و تراکنش مورد نظر را امضا کنید تا فرایند فروش تکمیل شود. اگر N‌FT فرد دیگری را دریافت کرده‌اید و می‌خواهید آن را بفروشید فرایند مشابهی دارد. بر روی دارایی مورد نظر کلیک کرده و مراحل فروش را طی کنید.

حاضرید برای خرید NFT چه مقدار هزینه کنید و یا حاضرید N‌FT خود را با چه قیمتی بفروشید؟ هیچگونه پاسخ صحیح و اشتباهی در این خصوص وجود ندارد، اما باید چند نکته کلیدی را به خاطر داشته باشید. اگر فرد خلاق و به دنبال آزمایش‌ چیزهای جدید هستید پس مشخصا قیمت‌گذاری NFT مسأله آنچنان مهمی نیست. اگر به دنبال برگشت سرمایه و کسب سود از N‌FT هستید، پس باید در خصوص آنچه که می‌خرید یا می‌فروشید با دقت زیاد عمل کنید. در این صورت باید به موارد زیر توجه کنید:

اعتبار، کمیاب بودن و نظارت نکات کلیدی هستند. NFT های منحصربه‌فرد از جانب هنرمندان برجسته ارزشمندتر از N‌FT هایی هستند که مجموعه‌ای از آنها وجود دارد و توسط کاربر کمتر شناخته‌شده ایجاد شده‌اند.

پروژه‌های NFT دارای کف قیمت هستند. می‌توانید با استفاده از پلتفرم‌هایی نظیر OpenSea کف قیمت N‌FT مورد نظر خود را به دست آورید و بر اساس آن، پیشنهاد خود را ارائه دهید.

به حجم معاملات و تراکنش‌ها دقت کنید. پروژه‌هایی که فعالیت بیشتری دارند، فرصت‌های کسب سود بیشتری ارائه می‌دهند.

شعار “ارزهای دیجیتال برای کسی است که کلیدها را در اختیار داشته باشد” برای NFT ها نیز صادق است. به همین دلیل است که توجه بسیار زیاد به امنیت طی جمع‌آوری و دریافت NFT ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. بهترین اقدام، ذخیره N‌FT در کیف سخت‌افزاری است تا به آسانی مورد حمله و سرقت قرار نگیرد.